Wie mijn blog al volgt sinds mijn eerste blogpost sinds begin mei 2015, weet dat de beslissing voor antidepressiva ongelofelijk moeilijk was. Mijn huisarts, praktijkondersteuner en daarna mijn individuele therapeute wilde er al veel eerder aan. Toen ik gedurende de therapie de zoveelste diepe dip had, stamelde ik tegen mijn therapeute dat ik het misschien toch maar moest proberen. Bij de dokter stamelde ik dat ook maar uit, al twijfelde ik erg aan of mijn depressie hier wel diep genoeg voor was, en gezien mijn problemen toch meer lagen in het persoonlijkheidsspectrum. Maar toch begon ik, onder Het dekentje..

Ik twijfelde erg over of het ging werken en had erg last van de bijwerkingen aan het begin. Ik was hier echter voor gewaarschuwd en moest doorzetten, na twee maanden en al een aanpassing in dosering stapte ik echter over van citalopram op sertraline. Na weer nieuwe bijwerkingen leek mijn humeur in de lift te zitten. Nee, absoluut nog niet voldoende, want ik ga zelfs in dagbehandeling over een aantal weken. Misschien wel voor fulltime. Maar ergens hebben de pillen mij wel een bepaalde stabiliteit en rust gegeven.

Althans dat zegt mijn gevoel en mijn hoofd. Maar die hebben wellicht toch zichzelf een depressie aan gedacht, die toch niet biologisch te verklaren is, want de Chemische onbalans in uw hersenen bestaat niet en Het ontbrekende stofje in het brein is ook een verzinsel van de Farmaceutische industrie. Het publieke debat blijft hierover doorgaan, onder meer met het boek van psychiater Bram Bakker: Geluk uit een potje en als kers op de taart gisteren de uitzending van Zembla.

Ik moet zeggen dat ik mij erg stoor aan dit publieke debat. Kritisch onderzoek is absoluut noodzakelijk en je zal van mij als allerlaatste horen dat het hartstikke normaal en logisch is dat 1,15 miljoen mensen in Nederland aan de antidepressiva zitten. Alleen al deze 1,15 miljoen mensen slikken de pil wel met een reden, omdat ze zo graag verbetering zien in iets. De uitspraak “Mensen willen die pil en zien deze als de oplossing” klopt mijn inziens daarom niet. Mensen willen niet die KUT pillen, maar met een ongelofelijk wachttijd en een dokter die er gelijk naar wijst, heb je soms geen andere keuze.

Als het meezit krijg je niet alleen een pil aangeboden, maar ook een aantal gesprekken bij de Praktijkondersteuner (POH) of een beperkt aantal gesprekken bij een eerstelijns therapeute. Deze kunnen helpen, maar als je ook hier te horen krijgt dat wellicht medicatie kan helpen en een steuntje in de rug kan bieden, dan is het bijna moeilijker om er niet aan te gaan dan wel. Ook je omgeving wilt dat je alles probeert, want weet ook niet hoe om te gaan met je ultieme negativiteit, zwarte blik en suïcidale gedachtes. Als wanhoop grijp je daarom maar naar de pil die je voorhanden is. Al helemaal bij een angststoornis, PTSS, OCS, chronische pijn of bijvoorbeeld bij te vroeg klaarkomen, waarvoor de pillen ook voor worden voorgeschreven. En ik ken best wat mensen met een heel erg gunstig resultaat, en die hiervoor hun kwaliteit van leven zo hebben zien toenemen, dat ze de bijwerkingen op de koop toe nemen.

Ook bij andere mensen die deze pil slikken ken ik veel positieve ervaringen, ik vond het jammer dat deze totaal niet aan het woord werden gelaten in de uitzending van Zembla. Het was een enkele zijde van de medaille, en het deed mijn schuldgevoel toenemen. Een professor beweerde: “Mensen kunnen niet meer met tegenslagen omgaan, dit is hen niet geleerd door een beschermde opvoeding“. Ik geloof eerlijk gezegd dat meer depressievelingen afkomen van een ontwricht gezin of met niet genoeg bescherming thuis. Absoluut is over bescherming ook niet goed, maar door deze uitspraak zadel je een groep met deze aandoening en de ouders daarvan op met een nieuw schuldgevoel, dat vaak al zo groot is voor deze mensen. Het stigma en de klachten worden er daarmee alleen maar vergroot.

Het debat gaat allang niet meer om de patiënt die zichzelf weg gezet ziet worden als een mak schaapje die maar naar de pillen heeft gegrepen. De huisarts, psychiater zijn debet geweest, maar ook het systeem met wachtlijsten wordt er gezegd. En hoewel ik dit beaam, ligt er geen oplossing voorhanden. Ik kan alleen zeggen dat dit debat weer bijdraagt aan wanhoop bij mensen (dus die pil zal mij ook niet helpen, ik heb immers een milde depressie, want ik werk nog en over 9 maanden is er daarom al therapie beschikbaar, en daar moet ik maar mee leren omgaan, want die tegenslagen kunnen normale mensen tegen, vroeger kon iedereen dat, alleen deze zwakke generatie niet). Het is een beetje de samenvatting die ik vaak uit het debat kan halen. Nee, rationeel gezien ligt die niet zo, ware het niet dat veel mensen met een psychiatrische of psychische stoornis niet altijd in staat zijn door deze aandoening rationeel te kunnen denken en dit negatieve er juist uit zullen halen.

Ik vraag mij af wat het beoogde doel van Zembla is geweest. Huisartsen, psychiaters, therapeuten en overheid waarschuwen voor de te grote macht van farmaceuten in het verleden? Het extra grote risico voor jongeren? Ik geloof dat dit belangrijke zaken zijn, maar ik denk dat het direct aanspreken van deze groepen mensen een directer en beter middel is dan dit over de rug van de psychisch kwetsbare mens te doen. Al die apotheken die vandaag kritische vragen moeten beantwoorden van patiënten. Mensen die niet meer durven te starten of plotsklaps stoppen, met alle consequenties tot gevolg. Jongeren waarbij het hielp of die er hoop uit haalde, die nu denken dat dit hun hele leven schaden kan toedoen. Allemaal nare bijwerkingen van het aan de kaak stellen van dit “probleem”, was dat deze uitzending waard?

De oplossing ligt mijn inziens op betere voorlichting aan patiënt en omgeving (ouders, partners), aan betere counseling in de eerste weken en op een snellere focus op afbouw bij wie daar aan toe is. Maar voor zoveel mensen is het het middel gebleken op een draaglijk leven. Mensen met extreme angst, dwang, chronische pijn of een hele grote depressie. Al is het een placebo, als mensen hier weer bij varen, is dat mijn inziens beter dan ze 9 maanden alle hoop te ontbieden. Ik geloof absoluut dat het beter is om de pil weg te halen bij de huisarts en deze alleen voor te laten schrijven door psychiaters. Deze hebben meer kennis, en het zal wellicht drempelverhogend kunnen werken om te starten aan de pil. Maar alsjeblieft, houd het publieke debat draaglijk voor de mens achter de psychische problemen. Laat de keerzijde van de medaille zien en hoeveel het kan helpen. Vertel het eerlijke verhaal en niet alleen het ontmoedigingsverhaal en de macht van de farmaceutica. Hier heeft de mens achter de aandoening helemaal niets aan… en die zou in dit publieke debat toch nog centraal moeten staan..