De doolhof van de GGZ

Stel je voor, je bent een 27-jarige jongen die niet zo lekker in zijn vel zit. Je kijkt terug op een vrij moeilijke jeugd, waarin je je vaak niet gehoord voelde of vaak voelde dat die je aan de eisen van je ouders of de maatschappij voldeed. Tijdens je studie probeerde je hier doorheen te vechten, en behaalde je uiteindelijk moeizaam je diploma bedrijfskunde, met master marketing op de universiteit in Nijmegen (in je 25e levensjaar). Op je 23e merkte je al veel te veel onzekerheid bij jezelf voor vriendschap, relaties of andere werkzaamheden, waardoor je cognitieve gedragstherapie bent gaan volgen. In 12 sessies is er aan enige assertiviteit gewerkt, maar niet aan de onderliggende problemen.

Als je op je 26e bij het vinden van werk opnieuw tegen een muur oploopt, waarbij er geen geloof is in jezelf en waarbij je niet gelooft dat je er mag zijn besluit je opnieuw hulp te zoeken. Via een omweg met medische onderzoeken en meerdere gesprekken met je huisarts in opleiding, wordt je aangemeld voor psychische hulp. Allereerst bij de praktijkondersteuner die je je verhaal verteld over alles wat je in het leven zo moeizaam vindt. Hier moet je ook een vragenlijst invullen waarin naar voren komt dat er sprake is van matig tot zwaar depressieve klachten. Dit is zorgelijk, er wordt gesproken over antidepressiva, maar dit leg je vooralsnog naast je neer, je hebt geen zin in die pillen. Tevens wordt een online therapie aangeboden voor het omgaan met je depressieve klachten. Dit blijkt niet te werken.

Op basis van de levensloop wordt er doorverwezen naar specialistische ggz, voor tweedelijns schematherapie. Hier moet je 3 maanden op wachten. Bijna een jaar nadat je bij je huisarts terecht bent gekomen voor deze klachten klop je vlak voor kerst aan bij de therapeute. In 3 intakegesprekken, met een tussenpoos van 3 weken met kerst kan er eind januari een diagnose worden gesteld met een behandelplan voor schematherapie. De diagnose luidt een dysthyme stoornis met een niet anders omschreven persoonlijkheidsstoornis, met klachten uit borderline, afhankelijke en ontwijkende persoonlijkheidsstoornis.

In een wekelijkse sessie met de therapeute ga je met jezelf aan de slag om je negatieve gedachtepatronen te tackelen, om deze te herkennen en te veranderen. De sessies zijn zwaar naast 32 uur werk. Traumatische ervaringen van vroeger komen opnieuw boven, pijnlijke eigenschappen worden doorgenomen als dat pijnlijke, moeilijke fouten van jezelf bespreekbaar worden gemaakt. In heftige sessies wordt er gesproken over de gedachtes aan suïcide die je hebt en hoe naar je alles in de wereld ervaart.

De somberheid wordt niet veel beter en na vier maanden therapie merk je weinig verandering. Je besluit daarom toch antidepressiva te gaan proberen. Via opnieuw de huisarts krijg je de antidepressiva citalopram voorgeschreven. Je hebt veel last van de bijwerkingen, maar zet door. Na twee maanden besluit je dat het echt niet werkt en stap je over op antidepressiva sertraline. Hoewel de bijwerkingen zijn verdwenen, merk je ook nog totaal geen verbetering in je gemoedstoestand. Samen met de huisarts besluit je de dosering te verdubbelen. In evaluatie geef je aan dat je wellicht denkt dat het je iets stabieler maakt. Je merkt als je het twee dagen niet slikt gelijk veel lichamelijke klachten, dus besluit het toch door te blijven slikken. Echter val je opnieuw onder een mantel van somberheid.

Ondertussen loop je nog in therapie, dit is een maand niet door gegaan wegens vakantie, maar opnieuw pak je de draad weer op. Inmiddels alweer 9 maanden met wekelijks een afspraak. De wanhoop wordt groter, natuurlijk is het een langdurig proces, maar nu na 9 maanden is er nog steeds zo weinig verbetering merkbaar dat je aangeeft dat er iets moet veranderen, je weet zelf alleen niet wat.

Er wordt een dagbehandeling voorgesteld in het CWZ in Nijmegen. Hier zou je prima tussen passen, in een groep met jongeren t/m 30 jaar, waarbij persoonlijkheidsproblematiek voorop staat en er ook sprake is van een depressieve stemming. In een traject van 6 of 9 maanden wordt er door middel van groepsgerichte schematherapie gewerkt aan het veranderen van je gedrag, denkpatronen en wordt ook inzichtelijk gemaakt waar deze vandaan komen en hoe je deze kan veranderen. Dit sluit aan bij je huidige therapie en je therapeute heeft hierbij goede ervaringen. Je denkt er even goed over na, dagbehandeling is nogal een grote keuze. Het betekent minder gaan werken, voor een gedeelte stoppen, iedereen inlichten en heel erg intensief met jezelf aan de slag gaan. Als je opnieuw merkt in een week dat Joost Zwagerman zelfmoord pleegt dat het zo echt niet langer kan gaat de gedachte steeds meer spelen. Je besluit er, na nog een week in dubio te zijn, er voor te gaan en je keuze voor de dagbehandeling is gemaakt. Je besluit ook je leidinggevende en enkele belangrijke andere collega’s in te lichten.

Je therapeute komt in de sessie nadat je de dagbehandeling hebt toegezegd met de mededeling dat het CWZ de financiering niet meer rond krijgt en dat nieuwe instroom niet meer mogelijk is. Er worden enkele alternatieven besproken. Bij Pro Persona in Nijmegen is er ook een dagbehandeling voor twee dagen in de week. Het is alleen niet duidelijk of je hier in aanmerking voor komt, omdat je dan opnieuw eerst een intake moet doen en dat er een nieuwe indicatie gesteld moet worden, dit zou weer moeten in drie sessies, waarvoor je over twee maanden op zijn vroegst terecht kan. In een ander alternatief wordt er over Scelta gesproken, een speciaal centrum voor mensen met een persoonlijkheidsstoornis. Je therapeute geeft echter aan dat dit vooral is bedoeld voor mensen met hele heftige persoonlijkheidsproblematiek, die ook niet in staat zijn om te werken en vooral sociaal geïsoleerd zijn, wat voor jou niet echt geldt. Andere mogelijkheden van groepsgerichte schematherapie, wat het beste zou aansluiten bij jou in dagbehandeling, zijn nog Pro persona in Lunteren, al lijkt dat redelijk hetzelfde verhaal als voor Pro Persona in Nijmegen. Er wordt ook nog even gesproken over de kliniek voor Psychisch herstel, maar daarbij gaat het vooral om de depressieve klachten en sluit de behandeling niet echt aan. Er zijn verder wel groepsgerichte schematherapie groepen in de omgeving, maar dit is vooral eens per week en zonder individuele therapie, zoals ook het geval is bij de Pro Persona. Je weet niet of je dit ziet zitten, omdat je ergens ook nog wel een individuele behandelaar wilt die je eigen progressie bewaakt, maar dit lijkt nergens te kunnen. Een nieuwe week gaat in en je weet niet waar je intensievere, verdere hulp kan krijgen. In ieder geval is duidelijk dat je niet mag verwachten dat je de komende 3/4 maanden ergens kan starten. Je therapie wordt tijdelijk opgeschaald naar twee sessies in de week, maar weinig progressie voel je nog en het is ook steeds lastiger te combineren met werk.

Je bedrijfsarts belt je ook om een plan te werken met werk. Je zit nog in je hoofd met dagbehandeling, maar dit vertel je nog niet, omdat je ook nergens een plek hebt. Opnieuw vertel je wel je verhaal. Je maakt er afspraken over met je leidinggevende en strijdt verder door, hoe meer moeite het leven ook kost, als ook het uitvoeren van je hobby’s en andere taken.

Je bent even ten einde raad. Je wilt alleen gewoon geholpen worden voor je klachten. De stap ertoe was moeilijk, maar moedig, maar er lijkt nergens ruimte of plek. Wat jij wilt kan of bestaat niet, of daar is even geen ruimte voor. Je snapt ook niet waarom een intake en indicering opnieuw moet gebeuren. Als het ene ziekenhuis toch heeft geconstateerd dat er sprake is van een gebroken arm of kanker, dan hoeft dit toch niet nogmaals vastgesteld te worden in een ander ziekenhuis, tenzij je een second opinion aanvraagt. Waarom moet dat dan wel altijd bij een psychische aandoening als je veranderd van GGZ instelling?

De cliënt centraal zetten lijkt nog een grote, lange weg, want dit is nog het meest normale verhaal in de GGZ dat er bestaat. Dat je vanaf je hulpvraag echter al bijna 2 jaar bezig bent tot de juiste hulp en dat dit er helaas nog niet is vind ik echter wel schandalig. Ik weet alleen ook dat er nog veel meer onbegrijpelijkere casussen zijn, met veel meer wachttijd en veel meer wanhoop. Dat ik ergens dus maar een nummertje ben, waarvan de GGZ nog zal zeggen, hier is eigenlijk alles goed gegaan, wacht nog maar even een paar maanden en dan kunnen we je misschien helpen op de volgende plek die niet ideaal aansluit, is iets waarbij ik me moet neerleggen. Ik hoop maar dat de GGZ beseft dat er nog veel te innoveren is voor de cliënten en dat de rol van verzekeraars moet worden verkleind. Ik ben namelijk nog maar een normaal geval, maar wat zou jij doen in deze situatie? Veel andere cliënten komen in deze doolhof helaas een keer uit bij het hokje suïcide. Alleen dan lijkt acute hulp opeens kunnen worden geboden, alleen is het dan al vaak te laat… Ik snap de complexiteit van de problematiek en dat juiste hulp erg zwaar en moeilijk kan worden geboden. Echter als we het hebben over kanker van de ziel en zulke grote problemen, waarom is meer begrip en snellere hulp dan nog altijd de belangrijkste vraag?

tommie345

12 Replies to “De doolhof van de GGZ”

  1. Ik heb beiden kanten gezien van de GGZ, als behandelaar en als client. Als behandelaar wilde ik ook dat het persoonlijker werd en sneller. Helaas is het een heel log apparaat en is het onmogelijk als behandelaar om hier vooruitgang in te krijgen. Datbos echt trekken aan een dood paard. Net als bij een overheidsorgaan (ik heb ministerie OCW gewerkt) ook niet te doen. Je moet daar gewoon meedraaien in de malle molen.
    Als client heb ik op het puntje van suïcide gestaan. Dit was niet voldoende om sneller in dagbehandeling te geraken. De enige optie was de PAAZ afdeling. Ik ben daar nog voor intake geweest, maar ik voelde me daar zo niet thuis. Ik zou daar alleen maar slechter van worden. Uiteindelijk heeft het iets van 4 mnd geduurd voor de eerste intake. Toen nog 6 mnd voor de behandeling. Tussendoor heb ik ook nog gerevalideerd (lichamelijk) bij een revalidatie centrum. Dit heeft mij herl veel steun kunnen bieden. De mensen waren daar zo fijn en lief. Mijn vader pleegde in die tijd ook suïcide en gelukkig hebben ze me bij het revalidatiecentrum kunnen opvangen, want bij de GGZ hoefde ik niet aan te kloppen.

    1. Ik begrijp dus uit eigen ervaring hoe ontzettend wanhopig, eenzaam en uitzichtloos het voelt. En ook al kunnen vrienden en familie ook niet helpen, is het toch zo belangrijk om hierop proberen te steunen waar mogelijk.

      1. Dank dat je altijd reageert en leest. Je hebt ook veel meegemaakt zeg, bewondering voor je doorzettingsvermogen en kracht. Ik probeer steun te vinden inderdaad, ook al voel ik dat niet altijd. Maar ik doe mijn best.

        1. Graag gedaan hoor! ik heb best wat meegemaakt inderdaad en dat is ook de reden dat ik zo in de put zit.
          Ik bemerkte bij mezelf een irritatie gisteren over een reactie van een lezer hier. Daar heb ik toen op ingehaakt, omdat ik jou wilde verdedigen. Ik vond dat je onnodig nog verder in de war zou kunnen worden gebracht door deze reactie. Het was dus niet bedoeld om een soort relletje te laten ontstaan op je blog. Ik hoop dat je toch je initiële keuze blijft volgen. Moeten ze natuurlijk wel even meewerken bij de GGZ ;-).
          Over cognitieve gedragstherapie: ik heb dit zelf gegeven en gevolgd. Het werkte bij mij ook niet. Ik leerde toen bij mijn opleiding tot cognitief gedragstherapeut dat als het niet werkt dit vaak komt door een onderliggende persoonlijkheidsproblematiek. Dat CGT niet bij jou werkt zou dus heel goed hierdoor kunnen komen. Daarom denk ik ook dat het zo belangrijk is dat je uiteindelijk in groepsverband terecht komt. Zo leer je veel meer, kun je situaties oefenen en zie je direct wat het met personen en jezelf doet als je je op een bepaalde manier gedraagt.
          Ik vind het echt leuk dat je reageert! Dan heb ik echt het idee dat we een beetje kunnen sparren.

          1. Angelique… Echt… Laat je niet zo kennen… Wat zit hieronder joh.. Ga je nu een ‘bondje’ met Thomas kweken om mijn paar sullige woorden hun eventuele kracht te laten ontgelden.

            Ik zal geen woorden meer tot Thomas richten ok? Dat is nog het beste voor jou.

            Je hoeft verder geen woorden meer aan mij te weiden, ik ga op deze manier toch geen blogs lezen zeg…

          2. Volgens mij had dit niet zo fittie hoeven worden en bedoelen zowel jij als Angelique het goed. Ik vind het fijn dat jullie allebei meedenken met mij, en ik geloof dat dat is vanuit de beste intenties.
            Ik waardeerde je reacties in ieder geval zeer D, en ook van jou denkwijze leer ik weer. Dus ik zou het jammer vinden als je nu mijn blog helemaal vermijd. Echter hoop ik dat iedereen elkaars reacties respecteer.
            Ik snap ergens wat Angelique probeerde, maar ik voelde mij op zich niet aangevallen. Ik hoop dat je nog blijft lezen en me van advies blijft voorzien :).

          3. Dat CGT verhaal komt me ergens bekend voor en laat nu wel een kwartje vallen. Ik ben nog wel een beetje in dubio over verdere dagbehandeling enzo, door deze week en alle opties en hoe slecht het ergens aansluit ben ik weer meer aan het twijfelen en zorgt het ook voor spanning, terwijl het nog een paar maanden wachten duurt. Maar ja, moet een manier vinden om meer rust te vinden, en ik denk ook dat het wel veel kan helpen inderdaad.

            Die fittie tussen jou en D had niet gehoeven, ze bedoelde het ook uit de beste intenties, maar ik snapte je reactie ergens wel. Ik denk ook niet dat mijn therapeute heel ongeschikt is, meestal prikt ze juist goed door me heen, en ik heb niet het idee dat ik manipulatief ben. Ze werd gewoon geraakt, dat overkomt de beste mensen, maar verder had ze gewoon advies naar eigen inzicht en dat vind ik op mijn blog gewoon fijn :).

  2. Hai,
    Ik lees sinds kort mee op je blog en als ik je misschien een advies mag geven is ‘ga naar Lunteren’ . Ik heb hier mijn therapie afgerond en ze zijn echt heel goed. Tuurlijk speelt je eigen inzet ook mee, maar qua problematiek pas je er goed tussen (wat ik dan van je lees). Ze hebben zowel 5-daagse dag-als klinische behandeling maar ook twee of drie daagse dagbehandeling. Ze hebben een afdeling voor expressieve clienten en een afdling voor meer ontwijkende clienten. En beide hebben een eigen therapievorm. De expressieve gebaseerd op schema en de introverte clienten meer mbt gericht.
    Er is wel een wachttijd maar die is niet waanzinnig lang en na je intaketraject heb je al een dag in de week voorbereidingsgroep.
    Hoop dat je er wat aan hebt en wens je veel succes!

    1. Bedankt voor je advies, ik neem het mee :). Ik vind het ergens een beetje vervelend, omdat het dichtbij mijn ouders is en wel een beetje uit de weg, moeilijk met het openbaar vervoer. Ik ga het verder gewoon even bekijken met mijn therapeute. Bedankt voor je advies en meedenken in ieder geval :).

  3. Ik ben inderdaad bang dat het voor velen een bekent verhaal is. En ik snap dat de positie waar je in zit moeilijk en best zwaar is. Wat Angelique ook zegt, steun zoeken bij mensen die dichtbij je staan is uiteindelijk wel wat je hierdoor heen gaat helpen. Ik had gelukkig mensen die mij in huis namen. Dan nog ben ik drie jaar lang van kastje naar de muur gestuurd in GGZ-land, en ik ben blij dat uiteindelijk er een crisisdienst was die met mij in gesprek bleef tot ik ergens terecht kon. Dus in die zin, blijf gebruik maken van de gesprekken met je psycholoog, ze zijn misschien uiteindelijk niet voldoende, maar wie weet helpen ze je wel door de periode heen. En als het lukt probeer dan ook de afspraak met je psycholoog te maken dat je pas bij haar weggaat als je vaker ergens anders geweest bent en weet dat je daar ook echt terecht kunt.

    Ik hoop dat je ergens een goede plek zult vinden. En tot die tijd; volhouden.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.